Osteochondrosis va uning nevrologik asoratlari

Тошкент педиатрия тиббиёт институтининг асаб касалликлари, болалар асаб касалликлари ва тиббий генетика кафедрасининг мудири, Евро-Осиё медицина академиясининг мухбир аъзоси, ирофессор Мажидова Ё.Н. тахрири остида

Такрцзчилар: ■ !•■■<■■■ ■

Рахрмбаева Г. С. - Тошкент Тиббиёт Академияси асаб ка- салликлари мудири, профессор.

Содицова Г.К. — Тошкент педиатрия тиббиёт институ- тининг асаб касалликлари, болалар асаб касалликлари ва тиббий генетика кафедрасининг профессори

Иномов Қ. — Косонсой туман тиббиёт билим юрти педиатрия кафедраси ўқитувчиси, тиббиёт фанлари номзоди.

Остеохондроз касаллиги саногенезининг аҳамияти атрофлича ёритилган. Муаллифнинг фикр мулоҳазалари, касалликнинг ҳар хил беморларда турлича кечиш механизмлари чуқур илмий равишда, содда тилда баён этилган.Остеохондроз касаллигидагиогриқ синдромининг этиопатогенези, клиник кўринишлари, замонавий текширувлар, ташҳис- лаш усуллари тўлиқ ёритиб берилган. Ушбу рисола остеохондрозни бўйин, кўкрак, белдаги оғриқ белгилари билан кечувидаги саногенетик қарашлар, уларнинг ташҳислашда мануал терапияни ҳозирги замон тиббиётида, шу жумладан амалиётда ҳам муҳим аҳамиятга эгалиги ва шунга хос даво чораларини; олиб боришга туртки бўлиб хизмат қилади. Рисола нафақат беморлар, балки умумий амалиёт шифокорлари, невропатолог ва бошқа . шу соҳа билан шуғулланадиган мутахассислар учун хам фойдали бўлиб, улар эътиборидан четда қолиб кетмайди деган умиддамиз.

Мундарижа

СЎЗБОШИ3

I боб_Остеохондроз касаллиги ўзи нима? Унинг тарқалиши за уни келтириб чиқарувчи сабаб ҳамда омиллар7

Остеохондроз касаллигини даволашда қандай хатоликларга йўл қўймоқцамиз? 12

II боб Умуртқа поғонаси тузилиши анатомияси тўғрисида

слиник анатомик маълумот 13

Таянч механизми тўғрисида нималарни биласиз?13

Диск умуртқа поғонасида нимани таъминлайди?13

Умуртқа поғонасининг ёшга нисбатан ўзига хос

хусусиятлари нимада?18

Умуртқалараро дискларда қандай ўзгаришлар кечади?19

Ҳаракат аппаратининг тузилиши ва вазифалари22

III боб Умуртқа поғонасининг функционал бирлиги моҳияти шмаларда ўз аксини топади?25

IV Боб Ҳаракат аппарати бошқарув системасининг кетма сетлиги27

Инсонларда умуртқа поғонасидаги ҳаракат эркинликлари Инсонларда умургқа поғонасини қаергача буриш мумкину, қандай ҳаракат қилиш мумкин эмас?28

V бобУмуртқа неврологиясида остеохондрознинг эивожланиш босқичлари ва даврлари ҳақида31

VI боб_Диск чурраси шаклланиш босқичлари ва улар гўғрисидаги

тафсилотлар37

VII бобУмуртқа поғонаси остеохондрозидаги неврологик

сўринишларининг замонавий таснифи42

VIII бобОстеохондроз касаллигида ҳимоя механизмларнинг ўрни Саногенетик реакция турлари45

Микроциркулятор реакцияни кучайишига кандай омиллар тўсқинлик қилиши мумкин?49

IX бобСимлар каеалликка мойил ва қандай қилиб унинг злдини олиш

мумкин?56

Касаллик хавфи ва унинг асоратлари нималарда ўз аксини топади56

Касалликни олдини олишнинг асосий мақсади58

Беморларда оғриқли асоратлар қандай намоён бўлади?59

Вегетатив бузилишлар белгилари 64

XбобБўйин умуртқа остеохондрозида учрайдиган умуртқадан ташқари синдромлар66

XI бобДумғаза - ёнбош бирикмасини чиқиғини ёки буралиб қолишини текшириш ва ташҳислаш усуллари81

Кокцикодиния87

XII боб Умуртқадан келиб чиққан неврологик ҳасталикларни текшириш усуллари89

Умуртқа билан боғлиқ бўлган белгилар йиғиндиси Вертебрал симптомлар 92

Умуртқа поғонаси остеохондрозини ташҳислаш-диагнос- тика махсус текшириш усуллари 102

XIII боб Остеохондроз хасталигини бошқа шунга ўхшаш хасталиклар билан таққослаш, ёхуд оғриқлари бир-бирига ўхшаш ҳар хил касалликлар106

Умуртқа поғонаси яллиғланиш касаллиги Анкилозловчи спондилоартрит - Бехтерев касаллиги115

XIX боб Остеохондроз касаллигини даволашнинг замонавий усуллари122

Миофасциал оғриқ синдромларини даволашда_юмшоқ манипуляцион усуллар133

Даволаш имкониятларидан нималарни билмоқ керак?147

Бел огриғини даволаш асосига икки мақсад қўйилган148

Уй шароитида қандай ёрдам кўрсатиш мумкин?150

XXбоб Остеохондроз касаллиги профилактикасида даиоловчи гимнастиканинг аҳамияти158